Thị trường bất động sản có vị trí và vai trò quan trọng với nền kinh tế của một quốc gia. Đây là thị trường có ảnh hưởng trực tiếp với tài chính, xây dựng, vật liệu xây dựng cùng lao động, … Tìm hiểu về thực trạng của thị trường về bất động sản là cách để đánh giá và tìm ra phương pháp phát triển hiệu quả nhất.
Thị trường bất động sản là gì?
Thị trường bất động sản là nơi thực hiện những giao dịch khác nhau về mua bán, chuyển nhượng hoặc trao đổi các quyền về bất động sản. Thị trường này có liên quan đến nhiều lĩnh vực khác nhau, như đất đai, xây dựng, kiến trúc, môi trường và thuế cùng các giao dịch khác, … Bất động sản có quan hệ mật thiết với xây dựng, quản lý nhà nước về đất đai cũng như kế hoạch sử dụng đất đai.
Giao dịch trong thị trường này không phải bản thân bất động sản mà giao dịch các quyền và lợi ích bên trong bất động sản. Đây là một thị trường có tính phức tạp cao vì bất động sản là chủng loại hàng hóa có giá trị lớn. Vậy nên giao dịch bất động sản thường tốn nhiều thời gian, chi phí cho các dịch vụ liên quan đến tư vấn, thông tin, kiểm định và thanh toán.
Đây là một thị trường có tính chất nhạy cảm cao, dễ bị biến động theo những biến động của chính trị – xã hội và kinh tế quốc gia, khu vực. Hơn nữa đây cũng là thị trường bị chi phối mạnh mẽ bởi pháp luật.
Thực trạng thị trường bất động sản Việt Nam
Thực trạng chung của thị trường lĩnh vực bất động sản ở Việt Nam chính là có nhiều biến động và còn nhiều thách thức, khó khăn với người tham gia giao dịch. Mặc dù vậy, nếu so sánh với những năm trước đây thì thị trường này được đánh giá đang phát triển có xu hướng ổn định dần với những hình thức chuyên nghiệp hơn, cũng như giảm dần các rủi ro khi giao dịch khi so sánh với những thời kỳ trước.
Phân khúc bất động sản trung cấp và cao cấp ở Việt Nam hoạt động nhộn nhịp
Theo thống kê từ Bộ xây dựng, trong năm 2021 trên cả nước có nhiều dự án nhà ở thương mại được phát triển, bao gồm 69 dự án với 27.462 căn được cấp phép, 1.119 dự án với 352.575 căn đang triển khai xây dựng, 34 dự án với 2.801 căn hoàn thành. Dự án nhà ở xã hội trong năm 2021 cũng tăng lên khi có 104 dự án với 126.970 căn được hoàn thiện tại nhiều tỉnh thành trên khắp cả nước.
Trong khi đó, Nhà nước đã cấp phép cho 4.829 căn hộ du lịch, 270 biệt thự du lịch; triển khai xây dựng 20.013 căn hộ du lịch, 3.415 biệt thự du lịch. Đây là những dữ liệu được thu thập vào Quý II năm 2021. Những giao dịch này đều tập trung trong phân khúc bất động sản trung cấp và cao cấp.
Giá nhà ở tăng nhẹ
Nhìn chung, thị trường nhà ở trong năm 2021 có sự phát triển ổn định. Tuy nhiên khi bước sang năm 2021, giá giao dịch tại hầu hết các địa phương có xu hướng tăng nhẹ so với cùng kỳ năm trước. Những địa phương có mức giá tăng cao đáng chú ý nhất chính là Hà Nội, Hải Phòng, Bình Dương và Đồng Nai.
Thị trường bất động sản công nghiệp ổn định
Đối với bất động sản công nghiệp, Bộ xây dựng đánh giá mức giá thuê duy trì sự ổn định. Hơn nữa tỷ lệ lấp đầy đang có xu hướng nhiều hơn so với trước, đặc biệt là những tỉnh và thành phố công nghiệp chính tại miền Bắc, khi đạt mức 80% trở lên.
Có dấu hiệu khôi phục và được dự đoán tăng trưởng mạnh mẽ trong những tháng cuối năm
Vì sự ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 mà thị trường bất động sản trong các năm 2020, 2021 có dấu hiệu chững lại. Tuy nhiên các chuyên gia kinh tế đã có những đánh giá khá lạc quan khi cho rằng tình hình sẽ có dấu hiệu phục hồi tích cực, cho dù dịch bệnh vẫn diễn biến phức tạp. Những dự đoán này đã chính xác khi giao dịch bất động sản Việt Nam có dấu hiệu tăng trưởng tốt trở lại trong khoảng đầu năm 2022.
Hơn nữa, trên thực tế thì ngay trong thời điểm giãn cách xã hội, các doanh nghiệp bất động sản trên cả nước vẫn hoạt động tích cực, bám thị trưởng và đẩy thanh khoản thông qua nhiều hình thức giao dịch, bao gồm giới thiệu và mua bán bất động sản trực tuyến. Những sàn giao dịch online ghi nhận các nhu cầu mua bán nhà đất lớn của người dân trong khoảng thời gian này và đặc biệt nhằm vào những thành phố có tốc độ đô thị hóa nhanh như Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh, Đà Nẵng.
Nhìn chung, theo nhận định của các chuyên gia bất động sản, loại hình hàng hóa đặc biệt như bất động sản được đánh giá có tính bảo đảm cao, có sự an toàn và sinh lời cho người sở hữu vào những thời kỳ khủng hoảng kinh tế. Vậy nên dù có sự ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 thì thị trường bất động sản Việt Nam vẫn vô cùng nhộn nhịp.
Thị trường bất động sản không chính thức (thị trường ngầm) vẫn còn phổ biến
Hiện nay, ở Việt Nam cùng tồn tại và giao thoa 2 loại hình thị trường lĩnh vực bất động sản: thị trường chính thức và thị trường không chính thức (thị trường ngầm). Trong đó thị trường không chính thức luôn phổ biến vì:
- Một phần không nhỏ người dân chưa có sự hiểu biết chính thức về các điều luật liên quan đến bất động sản. Có nhiều người không tìm hiểu kỹ hoặc coi thường, lơ là những điều khoản của Luật pháp về các hành vi chuyển nhượng quyền sử dụng đất. Quá trình giao dịch này thường thông qua trao tay mà thiếu sự đăng ký với cơ quan Nhà nước có thẩm quyền.
- Xem nhẹ giá trị của việc đăng ký sử dụng đất khi thực hiện giao dịch liên quan đến bất động sản. Người dân chưa hiểu được rằng việc đăng ký sử dụng đất nhằm mục đích bảo vệ quyền lợi của chính bản thân.
- Có nhiều người ngại ngần khi làm việc với các cơ quan Nhà nước, thực hiện các loại giấy tờ liên quan đến bất động sản.
- Hệ thống thuế và những chính sách tài chính về bất động sản còn nhiều bất hợp lý. Điển hình là mức thuế quá cao so với thu nhập của đa phần người lao động.
- Các quy trình, thủ tục hành chính liên quan đến đăng ký bất động sản nói chung và đăng ký quyền sử dụng đất đai còn chưa rõ ràng, rườm rà, quanh co, … dẫn đến sự khó khăn cho người dân khi xin đăng ký quyền sử dụng đất.
- Hệ thống quản lý thị trường bất động sản còn non kém, thiếu kỹ năng chuyên môn cao, ít sự minh bạch và đồng bộ, cản trở khả năng tiếp cận của người dân với các quyền và nghĩa vụ quan trọng về bất động sản.
Tổng kết
Như vậy, thực trạng chung của thị trường bất động sản Việt Nam chính là sự biến động không ngừng và bị ảnh hưởng nhiều bởi những vấn đề về kinh tế, chính trị, xã hội. Sức mua của người dân cực kỳ lớn, nhưng thị trường chưa hoàn toàn đáp ứng được nhu cầu vì một số vấn đề ảnh hưởng tới.
Mặc dù có sự phát triển mạnh nhưng những khuôn hình pháp lý của thị trường bất động sản Việt Nam lại thiếu hoàn chỉnh, thiếu sự đồng bộ cùng khả năng bảo vệ quyền lợi của người dân. Đồng thời còn thiếu tính chuyên nghiệp do chưa có cơ quan quản lý thống nhất về thị trường chung.
Các sàn giao dịch bất động sản mới xuất hiện liên tục, tuy nhiên thiếu sự quản lý chặt chẽ. Những thông tin bất động sản quá nhiều, nhưng thiếu tính xác thực cao. Chính những yếu tố này đã cản trở sự phát triển mạnh mẽ của thị trường , cho dù có vai trò quan trọng với nền kinh tế nước nhà cũng như là động lực để phát triển các lĩnh vực, ngành nghề khác.
